Shiitakeak elikadura osasungarrian duen potentziala aztertzen ari dira Delika2 eta Leartiker
Delika2 enpresak, laborantza ekologikoan eta shiitake gourmet produktuen ekoizpenean espezializatutako Arabako enpresak, DELI2 proiektua jarri du martxan Leartiker zentro teknologikoarekin batera. Perretxiko horren ekoizpena dibertsifikatzera eta sustatzera bideratutako I+G ekimen honek balio erantsi handiko produktu-sorta berri bat garatzea du helburu. Gaur egungo elikadura osasungarri, jasangarri eta gourmet joerekin bat eginez, osagai naturalak, funtzionalak eta ingurunea errespetatzen dutenak baloratzen dituzten kontsumitzaileen eskaera gero eta handiagoari erantzuna emango zaio.
Proiektuaren baitan, produktuen eta elaborazio-prozesuen definizioa, eskala pilotuko eta aurre-industrialeko garapena, ebaluazio teknikoa eta sentsoriala, eta kostuen eta formatu komertzialen analisia egingo dira. Gainera, shiitakeari aplikatutako hartzidura prozesu batzuk ere ikertuko dira, nutrizio propietate hobetuak, zapore konplexuak eta onura funtzionalak konbinatzen dituzten elikagai berritzaileak garatzeko.
Proiektuak garatutako produktu guztien eskalatze industriala ere jasotzen du, sortutako elikadura soluzioak maila komertzialean modu eraginkor eta jasangarrian ekoiztu ahal izango direla ziurtatuz.

Lehengai funtzionala, nutritiboa eta tradizio medizinala duena
Shiitake (Lentinula edodes) jatorriz Asiako perretxiko bat da, mendeetan zehar bere sukaldaritza- eta sendabelar-ezaugarriengatik lantzen dena. Umami zaporeagatik eta aroma bereizgarriagatik ezaguna, proteina, karbohidrato, B taldeko bitamina, selenioa eta kobrea bezalako mineralak eta gantz gutxiko elikagai-zuntzen iturri aberatsa da shiitakea. Txinako medikuntzan elikagai suspergarri gisa erabili ohi da, eta propietate immunomodulatzaileak, antioxidatzaileak eta osasun digestibo, hepatiko eta kardiobaskularrerako onuragarria dela esaten da.
Shiitakea, jatorriz, shii zuhaitzaren gainean hazten den perretxikoa bada ere, gaur egun zerrauts trinkoko blokeetan landu daiteke. Tenperatura, hezetasuna, argia eta aireztapena kontrolatuta daudenean, esporadun bloke inokulatuak hamar egunera onddoak ekoizten hasten dira. Prozesua erraza izan daitekeen arren, oso delikatua da, baldintzetan edozein aldaketa eginez gero kutsadura eragin baitezake.

Tokiko lankidetza eta nekazaritzako elikagaien berrikuntza bultzatzea
DELI2 egitasmoak Euskadiko nekazaritzako elikagaien sektoreko eragileekin lankidetza sustatzen du, ezagutzaren transferentzia eta berrikuntzen integrazioa sustatuz elikagaien zientzian eta teknologian. Gainera, Delika2 eta Leartikerrek tokiko nekazaritzarekin eta nekazaritza ekologikoarekin duten konpromisoa indartzen du, EAEn landutako osagaien erabilera lehenetsiz eta ekoizle txikiei, tokiko ekonomiari eta praktika jasangarriei lagunduz.
Proiektu hau Eusko Jaurlaritzaren 2024ko Berriker Programaren 1.i ildoan kokatzen da, elikaduraren eta egurraren balio katean ekimen berritzaileak babesten dituena.
